De Goorse Molenwiek
De rat van't stad
2002
Ergens in een wijk in’t stad staat een alledaags café. De stamgasten komen er al jaren. Iedereen kent iedereen. Lief en leed wordt er gedeeld, de ziel wordt er bloot gelegd. Sarcasme en troost leven er naast mekaar maar uiteindelijke wordt alles steeds met de manterl der liefde (en met geestrijk vocht) bedekt. Onverwachts is, uit het niets, een nieuwe klant opgedoken Hij laat zich “de Rat” noemen. Hij heeft geen kennissen en geen vrienden, geen verlenden en geen toekomst. Hoewel... De Rat is anders dan de anderen. Al vlug geraakt heel het café in de ban van de Rat. Hij wordt niet alleen hun vriend, maar door zijn uitstraling ook hun boegbeeld. De Rat blijkt de sleutel te zijn tot een puzzel die beetje bij beetje vorm krijgt en die de stamgasten terug een uitzicht geeft op een betere toekomst in hun troosteloos bestaan.
Het stuk heet oorspronkelijk “De rat van Sint-Andries”. In de catalogus van de uitgeverij kan je het terugvinden onder het hoofdstuk “volkstoneel”. De personages zijn volks, het speelt zich af in een volkscafé en een aantal situaties kennen we alleen van typische volksbuurten. Het zou even goed een komedie kunnen zijn, zelfs een tragi-komedie. Bovendien zitten er voldoende elementen in om er een thriller van te maken. “Wie is wie?”, “Wie heeft wat gedaan?”,... De vele vragen en mysteries worden nog onduidelijker door de leugens, de halve waarheden en het grote zwijgen.Het verhaal lijkt simpel en herkenbaar, de personages lijken duidelijk. Maar let op, u moet vanaf het eerste moment mee zijn en zelf veel ontdekken.Wat is werkelijkheid, wat is verzonnen, wat is mysterie en wie is wie of wat?
Dit stuk werd voor het eerst opgevoerd op 02-12-1988 door de theatergroep Antwerps Amusement (TTA) in het Zeemanshuis te Antwerpen. De schrijverauteur Alex Van Haecke vertolkte toen de figuur van ‘de rat’. TTA omschreef het toneelstuk als volkstheater, waarmee men verwijst naar een soort van theater met grote herkenbaarheid van personen en situaties. Volkstheater gaat meestal gepaard met wat men noemt een “lach en een traan”.
Het verhaal speelt zich af in een volkscafé ergens in het Antwerps Sint-Andrieskwartier, een buurt met veel kansarmen, waar buurthuizen voor daklozen tot op vandaag nog bestaan. Sociaal geëngageerden zorgen voor “minderbedeelden”.
De cafébazin en haar vaste klanten zijn personages die wij allemaal herkennen vanuit ons dagelijks leven. Een nieuwe klant, de Rat, die pas in de buurt is opgedoken, blijkt al gauw het middelpunt van de gebeurtenissen te worden.
De aanwezigheid van de Rat zorgt voor beroering in het leven van iedereen. Al snel blijkt dat hij niet toevallig naar deze buurt is afgezakt. Naarmate de tijd vordert, kan iedereen inzien dat de Rat op een punt in zijn leven gekomen is waarop hij probeert bepaalde vergissingen en tekortkomingen uit het verleden recht te zetten.
Tegenstellingen zoals goed en kwaad, droom en realiteit, geluk en tegenspoed wisselen elkaar af. De visie van de regisseur zorgt nochtans voor een harmonieus geheel. Herkenbare situaties zullen voor de toeschouwers nooit ver weg zijn.
De Rat van 't Sint Andries
Blijspel
oorspronkelijke titel:
De Rat van ‘t Sint Andries
Auteur: Alex Van Haecke
Regie: Johan Lutgen
Met: Leo Heremans, Emiel Vleugels,
Maria Torfs, Maurice Claes, Roger Claes,
Roger Van Oosterwijck, Steven Tielemans,
Annelies Paepen, Nick Verbraecken en
Ann Laeremans